Het Nationaal Programma Onderwijs is een corona-steunprogramma van de overheid voor het funderend onderwijs (basisonderwijs en voortgezet onderwijs), het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en het hoger onderwijs. Zie website Rijksoverheid
Minister Slob schrijft in zijn brief op 23 maart jl. dat scholen die gebruik gaan maken van deze subsidie:
Tot en met april de tijd krijgen voor het maken van een schoolscan. Dit is een probleem- en behoefteanalyse op leerling- en schoolniveau op basis waarvan je vervolgens een onderbouwde keuze maakt voor passende interventies.
In april-mei een keuze moeten maken uit een lijst van interventies die gepleegd kunnen worden om de ‘corona-gerelateerde achterstanden’ bij leerlingen te herstellen.
In mei-juni een schoolprogramma moeten opstellen: dit is je plan van aanpak voor de inzet van de interventies en de financieringsverantwoording daarvan in de schooljaren 2021/2022 en 2022/2023, inclusief duurzame borging van de resultaten van die inzet in de periode daarna.
Het is heel goed mogelijk dat je ervoor kiest om te gaan werken aan kansengelijkheid door selectie uit te stellen. In dit tweede blogbericht laten we je zien hoe IMYC en Curriculum 10-14 jouw school kunnen ondersteunen om deze subsidie effectief in te zetten voor kansengelijkheid.
Uitgestelde keuze voor leerlingen in de overgang po-vo
We citeren een specifieke maatregel uit het Nationaal Programma Onderwijs (p.9):
Verlengde en brede/dakpanbrugklas: sommige leerlingen zijn gebaat bij uitstel van het selectiemoment. Dat geldt specifiek voor leerlingen die nu door corona mogelijk onder hun niveau zijn ingestroomd en tijd nodig hebben om leerachterstanden in te halen. Uiteindelijk op het goede niveau komen is voor een leerling minder gecompliceerd als de schoolsoorten bij de start van het vo nog niet gescheiden zijn. We pleiten voor een heterogene en verlengde onderbouw van het vo. Hiertoe worden binnen de periode van dit nationale programma (verlengde) heterogene brugklassen – en alternatieve effectieve maatregelen die latere selectie aantoonbaar bewerkstelligen – financieel gestimuleerd. Het doel is dat het definitieve selectiemoment met minimaal één en maximaal drie jaar wordt uitgesteld. Scholen die brede brugklassen inrichten ontvangen hiervoor extra middelen. Hiermee kunnen ze bijvoorbeeld ondersteuning zoeken bij het versterken van differentiatievaardigheden van docenten, methoden aanschaffen die aansluiten bij een heterogene klas of extra klassenondersteuning regelen om leerlingen gerichter aandacht te kunnen geven. De effecten en brede waardering van deze aanpak wordt gemonitord.
Met de subsidie wil de overheid grotere kansenongelijkheid door de gevolgen van de corona-pandemie tegengaan. Het uitstellen van de keuze voor een bepaald niveau wordt als een specifieke maatregel genoemd.
Heterogene en verlengde onderbouw van het VO
Wanneer je als school kiest voor een heterogene en verlengde onderbouw komen er allerlei organisatorische en inhoudelijke vraagstukken op je af.
- Hoe bereid je je voor op meer gedifferentieerd werken in de klas?
- Hoe zien je lessen eruit?
- Hoe ga je toetsen?
- Hoe daag je leerlingen uit om op hun niveau te leren en presteren?
- Hoe kunnen leerlingen hun eigen en elkaars talenten benutten?
- Hoe kom je uiteindelijk tot een goede keuze?
En zo zijn er nog veel meer vragen te stellen. De keuze voor een heterogene en verlengde onderbouw in het VO vraagt van je dat je samen met je collega’s echt gaat nadenken over de bedoeling van je onderwijs. Wat wil je bereiken en welke veranderingen vraagt dat van jou, je collega’s en de organisatie?
En biedt het werken met heterogene en verlengde onderbouw ook kansen om de onderwijsontwikkeling die je toch al wenste te versnellen of kracht bij te zetten?
IMYC biedt inhoud en structuur voor de heterogene onderbouw VO
Even voorstellen: IMYC staat voor International Middle Years Curriculum en is een onderwijsconcept en curriculum in één, gericht op leerlingen van 11 tot en met 15 jaar.
Voor het VO betekent dat een curriculum voor leerjaar 1, 2 en 3 waarin kerndoelen van de volgende vakken en leergebieden zijn opgenomen: aardrijkskunde, lichamelijke opvoeding, geschiedenis, ICT, kunst & cultuur, mens & samenleving, muziek, natuurwetenschappen, taal & literatuur, techniek en wiskunde.
Binnen je eigen onderwijskundige visie en schoolcontext kun je IMYC flexibel inzetten. Het curriculum bestaat uit units van zes tot acht weken. Elke unit is opgebouwd rondom een inhoudelijk thema en een uitdagend concept dat verschillende vakken met elkaar verbindt (de Big Idea). Als school kies je uit een ruim aantal die units die bij de schoolvisie passen.
Focus op leren
Binnen het concept van IMYC staat het leren van de leerlingen centraal. Dat gebeurt volgens vaste stappen in het leerproces, die bij elke unit weer terugkomen. Elke leerling doet dat samen met andere leerlingen en op zijn eigen niveau. Werken aan leerdoelen (die uitgebreider zijn dan de bekende kerndoelen, beschreven door het SLO) en formatief evalueren zijn vaste onderdelen in dit proces. Uitgewerkte rubrics en leeradviezen kunnen je ondersteunen bij de begeleiding van je leerlingen en het gedifferentieerd werken.
IMYC biedt inhoud door middel van het curriculum dat vakoverstijgend is en biedt structuur door de opbouw in units en de vaste stappen in het leerproces van leerlingen. Leerlingen met verschillende niveaus werken in de units met elkaar samen maar hebben wel hun eigen leerdoelen, die zij samen met de leraar vaststellen.
Na leerjaar 2 of 3 (afhankelijk van de keuze van de school) hebben de leerlingen een onderwijsprogramma gevolgd dat voldoet aan de kerndoelen (en meer). Zij hebben op basis van hun eigen ambities prestaties geleverd en zijn klaar om door te stromen naar het voor hen passende niveau.
Je eigen inbreng
Afhankelijk van de keuzes die je als school maakt, laat je de methodes voor de individuele vakken wel of niet los. Je kunt er ook voor kiezen om je methodes als bronnen te gebruiken. Ook beslis je zelf over de verhouding tussen formatief en summatief toetsen. Met IMYC krijg je dus niet een pasklaar programma. Je blijft zelf eigenaar van je onderwijs en dat heeft tot gevolg dat je samen met je collega’s ook in een leerproces stapt. Dit proces van samen leren en ontwikkelen is vergelijkbaar met de manier waarop je leerlingen gaan leren. Wij zeggen niet voor niets: ‘Great teaching, great learning, great fun’!
Werken met IMYC brengt een professionalisering bij jou en je collega’s teweeg op het gebied van curriculum-bewustzijn en leerdoelgericht werken. Je bent met z’n allen bewuster bezig met het concretiseren van de visie van je school. Hiermee ondersteun je ook het gezamenlijke draagvlak voor de heterogene onderbouw.
Tienerscholen en Curriculum 10-14
Tienerscholen zijn al langer bezig om kansenongelijkheid tegen te gaan door de keuze voor een niveau uit te stellen. De overheid heeft hiervoor al eerder subsidies beschikbaar gesteld. Ook deze scholen kunnen we ondersteunen met inhoud en structuur. Speciaal voor tienerscholen is Curriculum 10-14 ontwikkeld. Dit curriculum en concept in één verbindt de leerdoelen van PO aan die van de onderbouw van het VO en is vergelijkbaar met IMYC. IMYC en Curriculum 10-14 en het bieden van herstel en perspectief voor leerlingen tijdens/na de corona-maatregelen.
Wanneer je als school ervoor kiest om de gevolgen van de corona-maatregelen voor leerlingen te bestrijden en kansengelijkheid te vergroten door te kiezen voor een heterogene en verlengde onderbouw in het VO, dan biedt IMYC je inhoud en structuur bij het realiseren daarvan.
Voor tienerscholen is Curriculum 10-14 daarvoor zeer geschikt.
Nieuwsgierig of heb je nog vragen?
Kijk op @Curriculum10-14 (voor 10-14-onderwijs) of op @IMYC-Nederland (voor onderbouw VO).
Curriculum 10-14 heeft bovendien een eigen website.
Beide curricula zijn onderdeel van www.great-learning.nl.
Je vragen mailen kan ook: info@imyc-nederland.nl.
