leerdoelen onderwijs

Goed onderwijs bevat duidelijk geformuleerde leerdoelen. Als leraar of schoolleider vergroot je het eigenaarschap van leerlingen door bewuster te werken met leerdoelen.
 
Elke vakdocent beschrijft de leerdoelen in planners en op die manier wordt geborgd dat de leerlingen een dekkend onderwijsprogramma voor het betreffende vak aangeboden krijgen. In de onderbouw van het VO zorgen die leerdoelen ervoor dat je de kerndoelen haalt.
 
Bij de verschillende vakken kunnen leerlingen, binnen schoolspecifieke kaders, op hun eigen tempo werken aan de leerdoelen. Ze krijgen een stukje regie over hun leerproces. Eigenaarschap.
 
Toch bekruipt je een gevoel van: is dit het? Kunnen we niet méér met het fenomeen ‘leerdoelen’?
 
In deze vijfde blog vertellen we hoe IMYC en Curriculum 10-14 leerdoelen als basis gebruiken om het leren te verbeteren.

Waarom onderwijs met leerdoelen?

Leerlingen in de leeftijd van 10-15 jaar hebben specifieke behoeftes als het gaat om hun motivatie om te leren. Volgens wetenschappers heeft het tienerbrein behoefte aan het geven van betekenis om te kunnen onthouden. Het leggen van verbanden tussen verschillende vakken helpt daarbij. Ook heeft het tienerbrein (nog) hulp nodig om met structuur en discipline te kunnen werken.
 
Tieners zijn daarnaast bereid om risico’s te nemen en te experimenteren. Ze willen ook graag in een groep geaccepteerd worden. (Zie De ‘Key Needs’ van het tienerbrein).
 
Door met leerdoelen te werken kun je als school tegemoetkomen aan deze behoeften van het tienerbrein. Je biedt ermee structuur en houvast zonder dat de leerlingen het als harnas ervaren.
 

Verschillende soorten leerdoelen voor je onderwijs

IMYC (voor onderbouw VO) en Curriculum 10-14 (voor tienerscholen) zijn onderdeel van een doorlopend curriculum vanaf de leeftijd van 2,5 jaar.
 
Binnen dit doorlopende curriculum staat het leerproces centraal en wordt gewerkt met leerdoelen.
 
IMYC en Curriculum 10-14 gebruiken vakinhoudelijke, vakoverstijgende, persoonlijke en internationale leerdoelen. De leerdoelen zijn breed geformuleerd en bieden leerlingen zo een concept waarin zij gemotiveerd kunnen leren.
 

Kennisdoelen

De vakinhoudelijke leerdoelen zijn hierbij gekoppeld aan de kerndoelen van het vak. Veel scholen werken al op een vergelijkbare manier met leerdoelen. Doordat binnen IMYC en Curriculum 10-14 alle vakken gedurende een periode van circa 6 weken aan hetzelfde thema werken, leggen leerlingen gemakkelijker verbanden tussen die verschillende vakken. Hierdoor leren zij beter.
 
Als vakdocent ben je nog steeds eigenaar van de inhoud van je vak en zorg je ervoor dat je leerlingen aan de kennisleerdoelen van jouw vak werken. Als team zorg je voor een goede kennisconstructie bij leerlingen doordat je allemaal aan hetzelfde thema werkt in die periode.
 

Vaardigheidsdoelen

De vakoverstijgende leerdoelen bij IMYC en Curriculum 10-14 betreffen vooral vaardigheden als creativiteit, kritisch denkvermogen, leren leren, samenwerken en probleemoplossend vermogen. Doordat de leerlingen binnen elke unit als team samenwerken en hier ook op reflecteren, verbeteren zij deze vaardigheden in een doorlopend proces.
 
Omdat het hier ‘grote’ doelen betreft worden ze in kleine tussenstappen geknipt. Bij het leren van de doelen is formatief handelen essentieel en ze worden daarom ook op een formatieve manier geëvalueerd. Zie ook het artikel over formatief evalueren.
 

Begripsdoelen

Leerlingen reflecteren gedurende het leerproces regelmatig op hun eigen vorderingen in de kennis- en vaardigheidsdoelen. Zo ontstaat een dieper begrip. Ze worden ook uitgenodigd om datgene wat ze hebben geleerd aan zichzelf te koppelen als persoon. Hoe verhouden zij zich tot dat wat ze geleerd hebben. Zo komen zij tot zelfinzicht.
 
Doordat IMYC en Curriculum 10-14 voortkomen uit een internationaal concept zijn ook internationale leerdoelen geformuleerd. Hiermee ontwikkelen leerlingen een brede kijk op het wereldburgerschap en ontwikkelen zij begrip voor andere culturen.
 

Persoonlijke doelen

Bij de persoonlijke leerdoelen geldt dat leerlingen samen met hun leraar een eigen palet aan leerdoelen kiezen. Deze doelen worden geïntegreerd in elke unit en dat betekent dat het werken aan persoonlijke leerdoelen dus niet losgekoppeld is in een apart mentorprogramma.
 

Onderwijs: kennis, begrip en vaardigheidsdoelen

Zoals je ziet, omvatten bovenstaande leerdoelen zowel kennis, begrips- als vaardigheidsdoelen. In het reflective journal reflecteren de leerlingen op hun leerproces door te laten zien hoe zij dat proces ervaren en hoe hun gedachten en inzichten rondom het centrale thema zich ontwikkelt.
 
Kortom: wil je méér doen met leerdoelen: IMYC en Curriculum 10-14 bieden scholen een rijk curriculum waarbinnen tieners meer leren, meer plezier hebben in leren en ook meer bewust zijn van hun eigen ontwikkeling.
 

Meer weten over het IMYC-onderwijs en de leerdoelen?

Kijk gerust eens rond op onze website of die van Curriculum 10-14. Met al je vragen helpen we je graag verder via info@imyc-nederland.nl
 
Volg ook onze nieuwsbrieven of abonneer je via de sociale media op IMYC/Curriculum 10-14 als je op de hoogte wilt blijven. Er zijn geregeld digitale Community-bijeenkomsten waar je van harte welkom bent.
 
Aanmelden voor de nieuwsbrieven
 
IMYC
Facebook | LinkedIn | Instagram
 
Curriculum 10-14
Facebook | Instagram
 

'Het onderwijs van Great Learning Nederland gaat naast vele jaren onderwijservaring wereldwijd uit van onderzoeken uit de hersenwetenschap.'