Hoe vaak mopperen we als leraar op onze pubers in de klas en lijkt hun motivatie om te leren ver te zoeken? Het is niet altijd even gemakkelijk om tieners te begeleiden in hun ontwikkeling.
 
In de puberteit vindt een belangrijk deel van de vorming van kinderen plaats. Door vallen en opstaan leren pubers wie zij zijn en hoe zij zich verhouden tot hun omgeving en de wereld (Crone, 2018). De ontwikkeling van de hersenen neemt in deze periode (van 10 tot 22 jaar) een grote vlucht.
 
In deze zevende blog vertellen we je hoe IMYC en Curriculum 10-14 tegemoet komen aan de behoeften van het tienerbrein.
 
Om effectief te kunnen leren gaan IMYC en Curriculum 10-14 uit van vijf belangrijke behoeftes van het tienerbrein: de zogenaamde ‘5 key needs’.
 

1. Een ‘use it or lose it’-principe

Als lesstof betekenis krijgt voor een tiener, wordt dat beter onthouden (Kagan, 2019). Door steeds binnen meerdere vakken te werken aan een centraal thema (de Big Idea, zie blog #6) komen onderwerpen herhaaldelijk terug en gebruikt de tiener de net opgedane kennis en vaardigheden vanuit meerdere perspectieven. Zo krijgt de lesstof betekenis en wordt voorkomen dat het ‘lose it’-principe gaat gelden.
 

2. Hulp bij plannen, beslissen en omgaan met verantwoordelijkheden

Tijdens de puberteit groeien de hersengebieden die betrokken zijn bij het opvolgen van regels en instructie, nog door. Van een tiener kun je daarom niet verwachten dat hij of zij dezelfde planningsvaardigheden heeft als een volwassene (Crone, 2018). Het is dan ook belangrijk dat alle leraren duidelijke instructie en sturing geven, zonder dat dit als harnas wordt ervaren door de tiener.
 
IMYC en Curriculum 10-14 bieden een heldere structuur doordat de leercyclus steeds heel zichtbaar blijft binnen alle units (modules van circa 8 weken). Daarnaast worden leerlingen binnen de taken ook begeleid in hun leren door, bijvoorbeeld, richtinggevende vragen en tussentijds ophalen van opgedane kennis.

 

3. Risico’s nemen en gevolgen niet goed overzien

Als volwassene kun je je zorgen maken om de veiligheid van tieners, omdat ze de behoefte hebben om risico’s te nemen. Toch hoort dit bij het proces van loskomen van je vertrouwde omgeving (Crone, 2018). Als leraar kun je tieners begeleiden om op een verantwoorde manier risico’s te nemen tijdens het leren.
 
Binnen de units van IMYC en Curriculum 10-14 worden suggesties voor spannende leeractiviteiten gegeven waarin leerlingen worden uitgedaagd om nieuwe dingen te onderzoeken. Ook worden leeradviezen gegeven waarmee je als leraar je begeleiding kunt verdiepen. Zo laat je tieners op een verantwoorde manier exploreren, houd je ze in de gaten en geef je ze feedback (Jolles, 2020).
 

4. In een groep geaccepteerd willen worden

In de puberteit gaan tieners zich steeds meer richten op hun leeftijdsgenoten. Hierbij heeft het proces van geaccepteerd of afgewezen worden grote impact (Crone, 2018). Wanneer een tiener buitengesloten wordt, worden dezelfde hersengebieden actief als bij fysieke pijn.
 
Tieners leren in deze periode veel van elkaar, ze beïnvloeden elkaar zowel in positieve als in negatieve zin.
 
De leeractiviteiten van IMYC en Curriculum 10-14 zijn veel gericht op het samen werken en leren. Feedback en feedforward geven en ontvangen vinden als vast onderdeel in elke unit plaats, waardoor ook een veilige en sociale omgeving ontstaat. Zo verhogen tieners elkaars motivatie om te leren (Nelis & Van Sark, 2018).
 

5. De behoefte om verbanden te leggen

Het tienerbrein werkt in sterke mate associatief. Door steeds beter de verbanden tussen verschillende onderwerpen en leeractiviteiten te zien en ervaren, verbetert het leren. Doordat de tieners met IMYC en Curriculum 10-14 bij de verschillende vakken aan hetzelfde thema (de Big Idea) werken, kunnen zij die verbanden gaan leggen tussen die vakken.
 
Door rekening te houden met de behoeftes van het tienerbrein blijven tieners gemotiveerd om te leren en kunnen zij zich in een veilige, sociale omgeving verder ontwikkelen. IMYC en Curriculum 10-14 geven hier inhoud en structuur aan. Niet voor niks is ons motto: ‘Great Learning, Great Teaching, Great Fun’!
 

Bronnen

Crone, E. (2018). Het puberende brein. Amsterdam: Prometheus.
Jolles, J. (2020). Leer je kind kennen. Over ontplooiing, leren, denken en het brein. Amsterdam: Uitgeverij Pluim.
Kagan, S. (2019). Breinvriendelijk onderwijs. Feiten, tips en coöperatieve structuren (2e druk). Vlissingen: Bazalt Educatieve Uitgaven.
Nelis, H., & Van Sark, Y. (2018). Motivatie binnenstebuiten. Het geheim achter gemotiveerde pubers, enthousiaste leerlingen en gedreven docenten. (6e druk). Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers.
 

Volgende blog

In de volgende blog gaan we verder in op wereldburgerschap en internationale leerdoelen.
 

Nieuwsgierig?

Kijk gerust eens rond op onze website of die van Curriculum 10-14. Met al je vragen helpen we je graag verder via info@imyc-nederland.nl
 
Volg ook onze nieuwsbrieven of abonneer je via de sociale media op IMYC/Curriculum 10-14 als je op de hoogte wilt blijven. Er zijn geregeld digitale Community-bijeenkomsten waar je van harte welkom bent.
 
Aanmelden voor de nieuwsbrieven
 
IMYC
Facebook | LinkedIn | Instagram
 
Curriculum 10-14
Facebook | Instagram
 

'Het onderwijs van Great Learning Nederland gaat naast vele jaren onderwijservaring wereldwijd uit van onderzoeken uit de hersenwetenschap.'